Lễ rước kiệu từ đền Bắc Mục về đình Thác Cấm

Lễ hội Bản Nguyên - Đình Thác Cấm được diễn ra trong một ngày, bắt đầu là lễ rước kiệu từ Đền Bắc Mục thuộc thị trấn Tân Yên về đình Thác Cấm, cuối buổi chiều kiệu được rước trở lại đền Bắc Mục.

Đình Thác Cấm được xây dựng từ thời Lê Hồng Đức (khoảng 1.460 – 1.497). Đây là ngôi đình lớn nhất của tổng Mục, huyện Sùng Yên, trấn Tuyên Quang, nay thuộc tổ nhân dân Yên Thịnh, thị trấn Tân Yên, huyện Hàm Yên. Đình là nơi thờ Thánh Mẫu (Mẫu Thoải), Sơn Thần, Thành Hoàng và Danh Sư do ông Tạ Thông (đỗ tiến sĩ thời Lê Thánh Tông, thế kỷ XV) sáng lập và xây dựng. Đình trước kia có 5 gian, 2 trái, rộng gần 300 m², mặt tiền hướng về phía tây nam, trông ra ngòi Mục. Gian giữa thờ Thành Hoàng làng và Mẫu Thoải. Những năm gần đây lễ hội có phần đông đảo hơn bởi khu vực Đình được tôn tạo và các lễ hội đựợc tổ chức quy mô hơn, xứng đáng với tầm cỡ lịch sử truyền thống của ngôi Đình.

Tại đình Thác Cấm diễn ra hai phần: phần lễ và phần hội. Trong đó phần lễ đại diện các tổ nhân dân làm các thủ tục đưa chân linh và các mâm tế lễ vào tế đình, các thủ tục nhận lễ và tế lễ, dâng hương của các đại biểu trong đình…

Tại lễ hội Bản Nguyên - Đình Thác Cấm năm nay, ngoài các trò chơi dân gian truyền thống như Đập niêu, bắt vịt, chọi gà, ném còn, thi nấu xôi… du khách còn được thưởng thức nhiều tiết mục văn hoá, văn nghệ do nhân dân thị trấn thể hiện tạo ấn tượng tốt đẹp đã để lại trong lòng du khách gần xa. 

Các hoạt động tại Lễ hội Bản Nguyên – Đình Thác Cấm không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, mang giá trị lịch sử, mà còn mang tính thuần phong mỹ tục,thể hiện tinh thần đoàn kết giữa các dân tộc anh em, động viên nhân dân thi đua lao động sản xuất. Có ý nghĩa giáo dục truyền thống quê hương kết hợp bài trừ mê tín dị đoan và các hủ tục tiêu cực, lạc hậu.