Nakhon Ratchasima, thành phố 166.000 dân nằm giữa vùng đồng bằng miền trung và khu vực kém phát triển ở đông bắc Thái Lan, lẽ ra phải là nơi mọi người hòa ái với nhau. Nằm trên đường cao tốc Hữu nghị do Mỹ xây dựng vào đầu những năm 1950, thành phố này là một trung tâm chiến lược với cả quân đội Thái Lan vì có nhiều căn cứ trong khu vực và ngành nông nghiệp, với các nhà máy chế biến gạo, đường mía, vừng và trái cây.

Jakkrapanth Thomma phát trực tiếp cuộc tấn công ở Nakhon Ratchasima ngày 8/2. Ảnh: Facebook.

Các quan chức Thái Lan ban đầu cho rằng tay súng, Thượng sĩ Jakkrapanth Thomma, đơn giản là đã phát điên. Sau đó, Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha ngày 9/2 cho biết anh ta giận dữ vì tranh chấp đất đai.

Ngày 8/2, anh ta đến gặp Anong Mitrchan, 65 tuổi, người chuyên môi giới bất động sản cho các sĩ quan quân đội, ở nhà bà để bàn về khoản thanh toán từ một thỏa thuận. Không rõ bà có phải là mục tiêu trút cơn thịnh nộ của Jakkrapanth hay liệu bà này có làm gì sai không. Nhưng bà và anh ta đã vướng vào một cuộc tranh chấp kéo dài.

Anong không ở một mình. Con rể đồng thời là cấp trên của Jakkrapanth, đại tá Anantharot Krasae, cũng ở nhà cùng với đối tác làm ăn của bà. Jakkrapanth bắn cả ba. Chỉ có người đối tác sống sót nhưng bị thương nghiêm trọng.

Anh ta đăng ảnh những viên đạn lên Facebook. "Không ai có thể thoát khỏi cái chết", anh viết. "Làm giàu nhờ gian lận và lợi dụng người khác. Họ rồi có mang tiền được xuống địa ngục không?".

Jakkrapanth bỏ chạy đến một căn cứ quân sự, bắn chết nạn nhân thứ ba trước khi đánh cắp một xe Humvee và nhiều vũ khí. Vừa lái xe vừa nổ súng, anh ta đến bãi đỗ xe của trung tâm thương mại Terminal 21 vào khoảng sau 15h, khi cảnh sát nhận được cuộc gọi đầu tiên khai báo về vụ nổ súng tại nhà bà Anong.

Trước khi vào trung tâm thương mại, Jakrapanth bắn một số bình khí nén, gây ra một vụ nổ và đám cháy lớn ngoài cửa. Y phát trực tiếp trên mạng xã hội Facebook vụ xả súng, chụp ảnh selfie với một khẩu súng trường và một khẩu súng ngắn với bùa hộ mệnh quấn quanh nòng, tuyên bố rằng mình đang "trả thù".

Terminal 21, nơi nổi tiếng về cách trang trí mỗi tầng theo một địa danh trên thế giới, từ Caribe, London, Paris cho đến Hollywood, nhộn nhịp vào chiều thứ 7. Rạp chiếu phim đông khách, các gia đình, cặp vợ chồng, thanh thiếu niên đổ về những cửa hàng điện thoại di động, quần áo và khu ẩm thực.

Họ nghe thấy tiếng súng nổ. Mọi người hốt hoảng cúi thụp xuống để tránh đạn. Nhiều người bị giết bên ngoài trung tâm thương mại, một số đang đi bộ, số khác ngồi trên xe.

Mọi người không rõ chuyện gì đang xảy ra. Nhân viên dọn vệ sinh Kul Kaemthong, 53 tuổi, cho biết bà đang nghỉ ngơi vào khoảng 17h khi nghe thấy tin có người bị bắn. Nhìn ra từ cửa sổ của khu ẩm thực ở tầng 4, bà thấy một thi thể nằm cạnh xe máy, một thi thể khác nằm cạnh ôtô.

Bà bắt đầu chạy. Rồi bà nghe thấy thêm tiếng súng. Một, hai, ba rồi hàng chục tiếng súng liên tục vang lên. Thiếu tướng Jirapob Puridet, người chỉ huy đội an ninh đột kích, cho biết Jakkrapanth có hai khẩu súng lục, một khẩu súng máy và khoảng 800 viên đạn.

Tay súng đã "nhắm vào đầu", một người sống sót kể. "Anh ta bắn khắp nơi, những phát súng rất chính xác", người đàn ông có tên là "Diaw" nói.

Viparat, 39 tuổi và chồng cô, Somwang Kwangchaithale, 39 tuổi, đang ngồi trong rạp chiếu phim trên tầng 5 của trung tâm thương mại thì đèn bật sáng và một thông báo khẩn cấp phát qua loa vào khoảng 17h30. Ban đầu họ ở lại trong rạp. Sau đó, nhân viên trung tâm thương mại đưa họ vào một văn phòng và khóa cửa. 100 người trốn ở đây cho đến khi nhận được tin báo từ giới chức rằng họ sắp được sơ tán.

"Họ yêu cầu chúng tôi tắt đèn", Somwang nói. "Đi nhẹ và không gây ra tiếng động lớn".

Nhưng khi họ đến tầng hầm, tay súng nghe thấy họ, anh ta bắt đầu xả súng. "Tất cả những người tập trung tại bãi đỗ xe la hét và chạy trốn", Viparat kể. "Giới chức giúp chúng tôi ra ngoài, cảnh sát, nhân viên cứu hộ, quân đội".

Cảnh sát Thái Lan tại trung tâm thương mại Terminal 21 ở Nakhon Ratchasima ngày 9/2. Ảnh: AFP.

Vào thời điểm đó, chính quyền đã mở chiến dịch vây bắt trong khi Jakkrapanth cố thủ ở tầng hầm. Sau 20h, cảnh sát tuyên bố tay súng là người bị truy nã gắt gao nhất và kêu gọi công chúng cung cấp thông tin, đồng thời công bố ảnh kẻ tấn công. Giới chức cũng bắt đầu sơ tán số lượng lớn người ra ngoài, yêu cầu họ giơ tay lên cao và tự khai báo danh tính. Cảnh sát lo ngại tay súng trà trộn vào đám đông.

Bên ngoài, hàng chục nhân viên cấp cứu mặc áo cam giúp đỡ các nạn nhân và người được giải cứu. Người thân và bạn bè của những người mắc kẹt trong trung tâm thương mại hồi hộp chờ đợi tin tức về số phận của họ. Tình cảnh bế tắc kéo dài hàng giờ. Cả thành phố dường như không ngủ.

Giới chức đưa mẹ của tay súng từ quê nhà ở tỉnh Chaiyaphum đến một khu vực gần trung tâm thương mại nhưng bà không thể vào bên trong. Người mẹ nói rằng không ích gì khi cố gắng thương thuyết với con trai mình, vì anh ta bị trầm cảm và tính khí rất xấu.

3h sáng 9/2, giới chức đột kích để bắt hoặc giết tay súng. Một loạt tiếng súng dồn dập nổ ra nhưng họ phải rút lui. Một sĩ quan trúng đạn và qua đời sau đó. Anh là nạn nhân thiệt mạng cuối cùng.

"Những người mắc kẹt trong phòng đông lạnh gửi tin nhắn cho chúng tôi rằng mức oxy rất thấp và họ đang nghẹt thở", Puridet cho biết. "Vì vậy, chúng tôi phải mạo hiểm đối đầu trực diện với anh ta nếu không những người bị mắc kẹt bên trong sẽ chết".

Khi cuộc đột kích cuối cùng xảy ra, giới chức từ chối trả lời các câu hỏi của phóng viên. Một video đăng trên Twitter sau đó cho thấy tình cảnh bên trong. Tay súng đã chết, thi thể nằm bên ngoài kho lạnh của siêu thị, gần hai thi thể khác - một cảnh sát và một nữ nhân viên siêu thị. Tổng cộng 29 người chết và 58 người bị thương.

Một người mẹ đau buồn vì mất con trong vụ xả súng tại Nakhon Ratchasima ngày 9/2. Ảnh: AFP.

Thủ tướng Prayuth bênh vực cho giới chức an ninh khi được hỏi vì sao họ mất nhiều thời gian để xử lý tay súng. "Các bạn phải hiểu là có dân thường ở trung tâm thương mại", ông nói. Thủ tướng cho rằng tay súng đã có vấn đề tâm thần trong thời gian dài.

"Chúng ta phải xem xét vấn đề sức khỏe tâm thần", ông nói thêm. "Tôi từng là chỉ huy quân đội. Chúng ta phải thừa nhận nếu binh sĩ có vấn đề".

Nhưng đối với những người trải qua cuộc tấn công, vấn đề sức khỏe tâm thần của thủ phạm chẳng xá gì so với mạng sống của nạn nhân. Trong thang máy tại bệnh viện Maharaj, một cô gái khóc nức nở khi trò chuyện qua điện thoại về một người thân đang trong tình trạng nguy kịch.

Tối qua, hàng trăm người tập trung gần trung tâm thương mại để tưởng niệm, họ xếp hàng để viết những lời bày tỏ tiếc thương cho nạn nhân.

"Xã hội giờ biến thành thế này ư?", Thusanee Witchartorntakul, 53 tuổi, giảng viên đại học vừa khóc vừa nói sau khi thức trắng đêm. "Thật tồi tệ. Tôi không thể chịu nổi".