Bà Jeanne Calment (giữa) trong tiệc sinh nhật lần thứ 114. Ảnh: AFP.

Cụ bà người Pháp Jeanne Calment qua đời năm 1997 khi được 122 tuổi 164 ngày, giữ kỷ lục người sống thọ nhất thế giới cho đến bây giờ, theo AFP. Khi còn sống, Calment thường nói đùa rằng Chúa đã bỏ quên bà.

Tuy nhiên, nhà toán học người Nga Nikolai Zak không bị thuyết phục bởi câu chuyện của bà. Phối hợp với bác sĩ lão khoa Valery Novoselov, ông dành nhiều tháng để phân tích tiểu sử của Jeanne Calment cũng như các cuộc phỏng vấn, hình ảnh, lời khai nhân chứng và hồ sơ công khai của thành phố Arles, miền nam nước Pháp, nơi bà Calment sống.

"Sau khi phân tích tất cả các tài liệu này, tôi kết luận rằng con gái của Jeanne Calment, Yvonne, đã mạo danh mẹ mình", Zak, người cũng là thành viên Hội các nhà tự nhiên học Moskva ở Đại học Quốc gia Moskva, khẳng định trong báo cáo "Jeanne Calment: Bí mật trường thọ" được đăng trên ResearchGate, cổng thông tin kết nối các nhà khoa học trên thế giới.

Zak cho rằng người phụ nữ qua đời vào năm 1934 vì bệnh viêm màng phổi không phải cô con gái Yvonne như các thông tin chính thức, mà đó chính là Jeanne Calment. Yvonne sau đó lấy danh tính của mẹ để tránh phải nộp thuế thừa kế. Nếu đây là sự thật, người phụ nữ chết năm 1997 thực tế là Yvonne, khi đó 99 tuổi.

Các nhà nghiên cứu Nga chỉ ra sự khác biệt giữa các đặc điểm nhận dạng trên chứng minh thư của Calment từ những năm 1930 và diện mạo của bà những năm sau đó. Chứng minh thư cho thấy bà có màu mắt tối, cao khoảng 1m52 và trán thấp, những chi tiết mâu thuẫn với vẻ ngoài của bà sau này.

"Là một bác sĩ, tôi luôn luôn nghi ngờ về tuổi của bà ấy", Novoselov, người đứng đầu bộ phận lão khoa của Hội các nhà tự nhiên học Moskva, nói. "Hệ thần kinh trung ương của bà khác với những người cùng tuổi. Bà có thể ngồi dậy mà không cần sự trợ giúp nào, cũng không có dấu hiệu suy giảm trí nhớ".

Bà Calment được trao chứng nhận kỷ lục người sống lâu nhất thế giới vào năm 1995. Ảnh: AFP.

Sau khi Calment qua đời, các nhà khoa học rất tiếc nuối vì đã không khám nghiệm tử thi để tìm ra lý do cho tuổi thọ đặc biệt của bà. Bà thường nói thích ăn chocolate, uống rượu vang đỏ và hút thuốc lá thường xuyên trước khi sức khỏe xấu đi. Nghi ngờ càng tăng lên khi những bức ảnh cũ của Calment đã bị cháy khi bà trở nên nổi tiếng, các nhà nghiên cứu Nga cho biết.

Nhà nhân khẩu học và nhà lão khoa người Pháp Jean-Marie Robine, người đã tham gia xác thực tuổi của Calment cho Tổ chức Kỷ lục thế giới Guinness, nói ông "không bao giờ nghi ngờ về tính xác thực của các tài liệu" về bà. Robine chỉ trích báo cáo của các nhà nghiên cứu Nga, nói rằng họ "không bao giờ kiểm tra các sự kiện có lợi cho tính xác thực tuổi thọ của bà Calment" và "làm mất danh dự của gia đình bà". Michel Vauzelle, thị trưởng Arles tại thời điểm Calment qua đời, nói rằng giả thuyết của các nhà nghiên cứu người Nga là "hoàn toàn không thể và rất lố bịch" bởi Calment đã được các bác sĩ theo dõi.

Tuy nhiên, nhiều người hoan nghênh nghiên cứu này. "Thật tốt khi Nikolai Zak thực hiện nghiên cứu độc lập. Đó là một công trình rất hay và là một lý do ủng hộ việc khai quật thi thể của Jeanne và Yvonne Calment", Nikol Brouard, giám đốc nghiên cứu tại Viện nghiên cứu Quốc gia Pháp (INED), nói, nhấn mạnh thêm rằng xét nghiệm ADN cuối cùng sẽ giải quyết những tranh cãi.

Nhà nhân khẩu học người Bỉ Michel Poulain, thuộc Đại học Louvain, gọi nghiên cứu này là cuộc điều tra khá chi tiết và cần phải nghiên cứu khoa học kỹ lưỡng hơn để xác nhận tuổi của những người sống trên 110 năm.

Zak nảy ra ý tưởng điều tra tuổi thọ của bà Calment khi tạo mô hình toán học về tuổi thọ của những người trên 110 tuổi. "Càng tìm kiếm, tôi càng tìm thấy nhiều mâu thuẫn", ông nói.

Trong cuốn sách "Bảo hiểm và bí mật của nó" xuất bản năm 1997, Zak tìm thấy một đoạn ngắn nói rằng Calment ủng hộ ý tưởng để con gái mang tên bà. Tác giả Jean-Pierre Daniel viết rằng một điều tra viên bảo hiểm đã phát hiện gian lận khi kiểm tra việc rút tiền trợ cấp của Calment. Tuy nhiên, Jeanne Calment khi đó đã được coi là nữ anh hùng dân tộc. Điều tra viên hỏi cấp trên về phát hiện này nhưng được yêu cầu cứ tiếp tục trả tiền trợ cấp, còn người sống lâu nhất thế giới tránh được một vụ bê bối lớn.

Di ảnh bà Calment trong tang lễ năm 1997. Ảnh: AFP.

Chuyên gia lão khoa Novoselov lập luận rằng các câu hỏi về tuổi thật của Calment đang gây ảnh hưởng cho lĩnh vực của ông bởi đối với các bác sĩ lão khoa, Jeanne Calment là một biểu tượng. Tên của bà được trích dẫn trong tất cả các nghiên cứu. "Để nghiên cứu đạt bước tiến, chúng tôi cần tìm ra sự thật", Novoselov nói.

Các thành viên của đại gia đình Calment chưa đưa ra bình luận về báo cáo trên. Nếu kỷ lục của Calment bị hủy bỏ, người giữ kỷ lục mới sẽ là cụ bà người Mỹ Sarah Knauss, người qua đời năm 1999 ở tuổi 119.