Cục Điều tra Nhà nước Ukraine ngày 6/7 thông báo đại tá Robert Shageev, cựu hạm trưởng tàu ngầm Zaporizhzhia, là "kẻ phản quốc" vì "giao nộp tàu ngầm Zaporizhzhia cho lực lượng chiếm đóng và từ chối đưa chiến hạm rời khỏi bán đảo Crimea".

Ukraine sử dụng thuật ngữ "lực lượng chiếm đóng" để chỉ quân đội Nga từ sau sự kiện Moskva sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014.

 

Khi Nga triển khai lực lượng lên bán đảo Crimea tháng 2/2014, tàu ngầm Zaporizhzhia đang nằm tại vịnh Streletskaya, gần Sevastopol, phía tây nam bán đảo.

Ban đầu, thủy thủ đoàn tàu ngầm Zaporizhzhia từ chối đầu hàng lực lượng Nga. Theo cáo buộc của Cục Điều tra Nhà nước Ukraine, sau một loạt cuộc đàm phán, hạm trưởng Shageev lệnh cho các thủy thủ mở cửa và rời tàu ngầm. Một tàu kéo của Nga đưa tàu ngầm Zaporizhzhia tới vịnh Yuzhnaya, hạ cờ Ukraine và kéo cờ hải quân Nga.

29 trong số 101 thành viên thủy thủ đoàn tàu ngầm Zaporizhzhia, dẫn đầu bởi trung tá Denis Klochan, quay trở lại Ukraine. Số còn lại, trong đó có đại tá Shageev, bày tỏ mong muốn tiếp tục phục vụ trong hải quân Nga.

Đại tá Shageev cuối năm 2014 tham gia khóa huấn luyện ở St. Petersburg, sau đó trở thành chỉ huy một sư đoàn tàu ngầm đóng quân tại Sevastopol. Tới năm 2018, đại tá Shageev trở thành phó chỉ huy lữ đoàn tàu ngầm độc lập của Hạm đội Biển Đen.

Cục Điều tra Nhà nước Ukraine cho hay đại tá Shageev đang tham gia vào các cuộc tấn công tên lửa từ Biển Đen nhằm vào nhiều mục tiêu ở Ukraine. Cơ quan này khẳng định đã thu thập đầy đủ bằng chứng và sẽ truy tố Shageev với tội danh phản quốc.

Zaporizhzhia là tàu ngầm duy nhất của hải quân Ukraine, thừa hưởng từ hải quân Liên Xô. Chiến hạm thuộc lớp Đề án 641, được chế tạo năm 1957-1983 với 74 chiếc đã xuất xưởng. Hải quân Nga đã loại biên toàn bộ tàu ngầm lớp Đề án 641, cũng như không biên chế tàu ngầm Zaporizhzhia thu được của Ukraine.

Đề án 641 là lớp tàu ngầm tuần tra diesel-điện có lượng giãn nước 1.952 tấn khi nổi và 2.475 tấn khi lặn. Tàu có tầm hoạt động tối đa 20.000-37.000 km, có thể lặn tới 5 ngày liên tiếp. Chiến hạm được trang bị 10 ống phóng ngư lôi và mang theo 22 quả đạn.