"Tướng Sergei Surovikin đang tự do. Ông ấy vẫn sống, khỏe mạnh, đang ở nhà tại Moskva cùng gia đình. Ảnh chụp hôm nay", nhà báo Ksenia Sobchak cho biết hôm 4/9, kèm theo bức ảnh người đàn ông mặc trang phục dân sự, đeo kính đen và đội mũ đang đi bộ cùng một phụ nữ có nhiều nét giống vợ của tướng Surovikin.

Sobchak là nhà báo có sức ảnh hưởng lớn trong dư luận Nga và giữ lập trường ủng hộ chiến sự tại Ukraine, từng tranh cử tổng thống vào năm 2018.

Nhà báo Alexei Venediktov sau đó cũng nói rằng tướng Surovikin đang nghỉ phép cùng gia đình và "vẫn duy trì liên lạc với Bộ Quốc phòng Nga".

Giới chức Nga chưa bình luận về thông tin.

Tướng Surovikin sinh năm 1966 tại Novosibirsk, gia nhập quân đội Liên Xô và tốt nghiệp Trường Chỉ huy Binh chủng hợp thành Cấp cao Omsk với tấm bằng hạng ưu năm 1987, sau đó là Học viện Quân sự Frunze năm 1995 và Học viện Bộ tổng tham mưu Nga năm 2002. Ông từng tham gia chiến dịch ở Afghanistan, Chechnya, Syria và Ukraine.

Sergei Surovikin được mệnh danh là "tướng hủy diệt" trong thời gian chỉ huy lực lượng Nga tại Syria vào năm 2017, khi tạo ra bước ngoặt và lật ngược thế cờ giúp quân chính phủ Syria giải phóng nhiều vùng lãnh thổ mà tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và phe đối lập kiểm soát.

Hồi tháng 10/2022, Surovikin được bổ nhiệm làm tổng chỉ huy đầu tiên của Nga cho toàn bộ lực lượng tại Ukraine. Giới chức Nga hồi tháng 1 thông báo Tổng tham mưu trưởng Valery Gerasimov sẽ trực tiếp chỉ đạo chiến dịch, còn ông Surovikin là cấp phó.

Surovikin được cho là có quan hệ tốt với tập đoàn quân sự tư nhân Wagner và lãnh đạo Yevgeny Prigozhin. Trùm Wagner nhiều lần ca ngợi tướng Surovikin "là người duy nhất biết cách tác chiến", trong khi thường xuyên chỉ trích giới chức quốc phòng Nga, đặc biệt là Bộ trưởng Quốc phòng Sergey Shoigu và ông Gerasimov.

Lần gần nhất ông Surovikin xuất hiện trước công chúng là trong video kêu gọi Wagner dừng nổi loạn hôm 24/6. Ông khuyên Wagner "giải quyết vấn đề một cách hòa bình", đồng thời yêu cầu họ "tuân theo ý chí, mệnh lệnh của Tổng thống Nga".

New York Times dẫn nguồn tin tình báo Mỹ, nói rằng tướng Surovikin đã biết trước về kế hoạch nổi loạn của Wagner và bị chính phủ Nga điều tra xem liệu có giúp sức lực lượng này hay không. Một số nguồn tin hồi tháng 6 nói ông Surovikin đã bị bắt.

Hãng tin RBC hôm 23/8 dẫn nguồn thân cận với quyết định nhân sự trong Bộ Quốc phòng Nga nói rằng ông Surovikin "bị miễn nhiệm chức tư lệnh Không quân Vũ trụ do chuyển công tác" và "đang có kỳ nghỉ ngắn ngày".